Sex Education Dizisi 2. Sezon Değerlendirmesi

Y’ kuşağından otuzlu yaşlarda biri olarak, X kuşağından bir gençlik dizisinin değerlendirmesini yapabilir miyim diye birkaç gün boyunca düşündüm. Sonra bunu düşünmeye son verip her yaşta izlenebilecek bir gençlik dizisinin yaratılmış olmasının güzelliği fikrine sarıldım. Ve buradayım.

Netflix’in gençlik dizileri içerisinde önemli bir yeri olacağını düşündüğüm Sex Education benzerleri arasından karakterlerin naif yaratımlarıyla sıyrılıyor diye düşünüyorum. SKAM dizisinde de bu hava söz konusuydu, burada bir üst noktasına ulaşmış.  17 Ocak 2019’ da ikinci sezonuyla şirinliğine şirinlik katmış bir sezondan bahsediyorum.

Sex, Satar Mı?

Dizinin tematik sorunlarından en önemlisi tabi ki sex. Ergenlik dönemindeki liseli gençlerin sex ile tanışmaları ve onu deneyimleme süreçleri.  Senaryonun parlak fikri burada devreye giriyor.  Annesi, cinsel ilişki terapisti olan ana karakterimiz Otis, (Asa Butterfield) henüz ilk cinsel deneyimini yaşamamış biridir. Lisede yaşadığı sorunlarla mücadele ederken hoşlandığı  Maeve’ in katılımıyla bir cinsel tavsiye vericiye dönüşür. Ergen şifacı, rolüne sever.  Cinsellikle ilgili problem yaşayan ya da soruları olan herkese para karşılığı tavsiyelerde bulunur. Maeve ile birlikte bu süreci yönetirler.

Burada güzel bir fikir yatmakta. Jung’ tan beri psikanalistlerin sorunsal haline getirdiği bir mesele var. Terapistin kendisiyle kurduğu ilişkinin kendi hakikatiyle olan açık ilişkisinin bilincinde olarak, danışana yaklaşmasının en sağlıklı ilişkilenmeyi içeriyor oluşu.  Zehir ve panzehir ilişkisi.

“Neden saçların beyazlamış arkadaş, sana da benim gibi çektiren mi var?” şarkı sözleriyle ilintili bir yere geldik. Adnan Şenses, arabesk ve terapi aynı şeylerdir coğu zaman.  Ortak duygudaşlık. Ortak anlatıları seviyor oluşumuz. Özdeşleşme ihtiyacımız. “Yaram derindedir,” i görecek bir dosta ya birine ihtiyacımız.

Tuğçe Isıyel’in Psikologlar Da Ağlar yazısında açımladığı şeyler diziyi izlerken aklıma geldi.  Dizinin tematik örüntüleriyle çok yakın ilişkisi olduğunu düşündüğüm bir meseleyi görünür kıldığını anımsadım. Yazıyı tekrar okuyarak dizinin mesele haline getirdiği meseleyi görünür kılabileceğimi düşündüm.

“Sadece yaralı bir iyileştirici gerçekten iyileştirebilir.” (Irvın Yalom)

“Yarası olmayan şifacı/ iyileştirici olamaz çünkü gerçek iyileştirici güç yaranın kendisinden gelir. “

(…)

Doktor ancak kendisi de etkilenmişse etkili olabilir.  Yalnızca yaralanmış hekimler iyi edebilir. Ama doktor kendi karakterini bir çelik yelek gibi giyinirse, işte o zaman hiç etkisi yoktur.” ( Carl. G. Jung)

Dizinin bütün karakterlerinde yaşanan dönüşümün temel içeriğinin bu alıntılarda yattığını düşünüyorum. Yaşadıkları durumlara reaksiyon gösteren dizi karakterimizin dönüşümleri kendi yaralarının farkına varması sonrası bireysel- kolektif bir sağıltıma dönüşüyor. Modern bir errginlenme töreni. Bir başka varoluşa geçiş.

Otis’ ten örnek verelim: Otis,  sezon finaline doğru  terapist annesi Jean (Gillian Anderson) ile yaşadığı çatışma sonrası içe dönük bir hesaplaşmaya girer. Yarasının kaynağı olarak gördüğü şeyleri sorgular.  Babasının kendisini terk edişinin nedenleri olarak kendisini ve annesini görür. Jean ona bir kapı aralar.  Kendisine tek bir bakıcı olarak bakmasının kendisi yorduğunu söyler. Otis, Jean’ın açtığı şifa kapısından geçer. (Yaranın farkına varmaya başlama.) Babası  Remi’ nin (James Purefoy) yanına gider. Kendisini neden terk ettiğini sorar. Aldığı cevaplar sonrası yarasıyla barışır. Maev’ i  ( Emma  Mackey) arayarak birlikte olmak isteğini dile getirir. Hepsi birbirleri için bir  şifacıya dönüşür.  Grup terapisi yerine arkadaş, çekirdek aile terapisi.

Pornografisizlik

Şifa fikrinin en iyi halini pornografiden uzak kalarak başarıyor oluşu çok önemli. Sex ya da çıplaklık sunumu dizide satılması istenen bir şey değil. Senaryonun eleştirel düzeyi buna izin vermiyor. Benzer yapımlarda pornografi, bir hayaelet gibi dizinin üzerinde gezinirdi. Burada gezinmiyor. SKAM’ da bir miktar geziniyordu diyebilirim.

Dizide bu kadar cinsellik muhabbeti dönerken eleştirellik bu düzeyde nasıl başarabilmiş? Sorunun cevap tiyatroda. Evet ,evet teatral olanda. Öğrencilerin  Romeo ve Juliet oyununun gösteriminde.  Shakespeare’ in Romeo ve Juliet oyunun konusunun ölümsüz aşk ya da aşk kavramıyla değil cinselliklerini deneyimlemeye çalışan iki genç olarak vurgulanmasının üzerinden bir okuma yapılıyor. Sezon finalinde de bu oyun var.  Cinsel yönelimlerin tamamının sahnelendiği Shakespeare uyarlamasında oyuncuların kostüm seçimleri önemli şeyleri defişre ediyor bizim için. Penis Eller. Vajina Kafalar.  Romeo’ yu bir penis, Juliet’ i ise bir vajina olarak gözümüze sokuyor. Aşk meselesini yapıbozumuna uğratması açısından takdire şayan bir yaklaşım.  Yerine ikame ettiği şeyin de salt cinsellik barındırmaması işin özü.

Dizi, tüm cinsel yönelimlerin kendi deneyimleri sonucu bir arada yaşamaları üzerine kurulu eleştirel- demokratik bir bakış açısıyla yazıldığını gösteriyor. Eğitim sitemini, ataerkil düzeni temsil eden okul müdürü Michael (Alistair Petrie) karakteri üzerinden ataerkil sistemin, onun ahlak anlayışının işleyişi gözler önüne seriliyor.  Hetoroseksist ideolojiyi eleştirideki naifliğinde de Querr teoriye ait bakış açısını sezinliyorum. 3. Sezon’ da, bu bakışın yeni hikayesini izleyeceğiz diye düşünüyorum.

Keyifli seyirler.

Bu makalenin tüm hakları www.pophaber.com’a aittir.