Bir kitabın özetini yazmak, okuduğunuzu anlamanın harika bir yoludur. Özet ayrıca, ihtiyaç duyduğunuzda kitabın ana fikirlerini hatırlamak için kullanabileceğiniz hızlı bir referans sağlar. İyi bir özet yazmak için, önemli fikirler, olay örgüsü ve ana karakterler hakkında notlar içeren kitabı okuyun. Daha sonra harika özetinizi hazırlamak için notlarınızı kullanabilir, ardından tekrar okuyabilirsiniz.
Not almak
● Metni okurken yorum ekleyin.
Okurken yorum eklemek, özeti yazarken önemli bölümleri kolayca bulmanıza yardımcı olacaktır. Kafa karıştırıcı, önemli, şaşırtıcı veya ilginç olan her şeyi daire içine alın, vurgulayın veya not edin. Ayrıca bölümler arasındaki tekrarları, tutarsızlıkları ve bağlantıları da işaretleyebilirsiniz.
Kitap size aitse, bölümleri vurgulamaktan ve içine bir şeyler yazmaktan çekinmeyin. Kitap size ait değilse, bölümleri işaretlemek için yazmak yerine yapışkan notlar kullanın.
● Okurken notlar yazın.
Okurken yanınızda bir not defteri bulundurun, böylece düşüncelerinizi not edebilirsiniz. Okurken not almak, her şeyi doğru bir şekilde kaydetmenizi sağlar. Bu, geri dönüp ayrıntıları daha sonra kontrol etmeye çalışmakla karşılaştırıldığında daha az iş yükü yaratacaktır.
Notlar için yanınızda birkaç farklı kağıt bulundurmak iyi bir fikir olabilir. Biri genel izlenimler ve düşünceler için, biri karakter ve olay listeleri için, diğeri kitabın ana temalarını ve fikirlerini kaydetmek için kullanılabilir.
Ayrıca bilmediğiniz kelimeleri kaydetmek için notlar da alabilirsiniz. İlerledikçe anlamlarına bakmak için bir sözlük kullanın, ardından anlamlarını yazın.
● Ana karakterlerin bir listesini tutun.
Ana karakterlerin adlarını ve kişiliklerinin veya temel özelliklerinin kısa bir açıklamasını yazın. Her ana karakterin istekleri ve hedefleri hakkında bir veya iki satır ekleyin. Karakterlerin kitabın ana temalarını nasıl tasvir ettiğini düşünmek için bu notları kullanın.
Ayrıca, özellikle kronoloji karmaşık veya kafa karıştırıcıysa, kitapta meydana gelen önemli olayların bir zaman çizelgesini oluşturabilirsiniz. Hikaye farklı arsalar arasında değişiyorsa, birden fazla zaman çizelgesi tutun.
● Kitabı bölümlere ayırın.
Kitabı üç bölüm halinde düşünün, bunalmayın. Hikayenin bir girişi, bir gelişimi ve bir sonucu olacak. Notlarınızı bu bölümlere göre düzenleyiniz.
Giriş, ana karakterleri tanıtmaya ve hikaye için ortamı oluşturmaya odaklanır.
Gelişme, ister iyi ile kötü arasındaki bir çatışma, ister bir cinayet gizemi olsun, kitabın ana “sorunu”nu ortaya koyuyor.
Sonuç, kitabın ana sorununu çözüyor.
● Her bölümün ana fikrini belirleyin.
Her bölümün belirli bir konusu ve amacı olmalıdır. Yazarın her bölümde en çok neye zaman harcadığını düşünün. Departmanlar arasındaki ilişkiyi de göz önünde bulundurduğunuzdan emin olun.
● Kitabın ana fikrini tanımlayın.
Okurken, kitabın öğretmeye çalıştığı dersi düşünün. Hangi temanın tekrar tekrar açıldığına dikkat edin. Bu, karakterlerin sürekli bahsettiği bir şey ya da insanlarda tekrar tekrar soruna neden olan ölümcül bir kusur olabilir.
Örneğin, yazar okuyuculara gururun insanları kötü kararlar almaya ittiğini söylemek isteyebilir. Bunu göstermek için, ana karakter gururlu ve kibirli olduğu için kendini sürekli büyük işlerin içinde bulur.
Kurgu olmayan bir kitap okuyorsanız, ana fikir tarih veya toplumla ilgili bir şey olabilir. Belki yazar hazır yiyeceklerin sağlıksız olduğunu okuyuculara göstermek istiyor ve kitap bu fikri kanıtlamak için birçok örnek sunuyor.
Taslak ve Düzenleme
● Özetiniz için uzunluk gereksinimleri olup olmadığını kontrol edin.
Bir okul ödevi için özetinizi yazıyorsanız, muhtemelen bir minimum ve maksimum sınır vardır. Özetinizi mümkün olduğunca bu sınıra yakın olarak hazırlayın. Özet çok kısaysa kitabı okumamışsınız, çok uzunsa tam bir özet yazmamışsınız gibi görünecektir.
Örneğin, kelime sınırı 200 ise, 190 ila 200 kelime yazın.
Kişisel kullanımınız için bir özet yazıyor olsanız bile, kısa tutmaya çalışın. 500 kelimenin altında bir özete sahip olmak, hızlı ve kolay bir referans oluşturmanıza olanak tanır.
● Özeti kronolojik sırayla yazın.
Özetler, olayları oluş sırasına göre sunar. Kitabın bir bölümünden diğerine atlamaktan kaçının. Orijinal hikayenin bütünlüğünü korumak için, özete kitabın başında başlayın ve sonunda bitirin.
● Hikayenin ana fikirlerini ve karakterlerini belirleyin.
Kitabın başlığını ve yazarını tanıtarak başlayın, ardından kitapta neler olduğunu kısaca açıklayın. Bu sadece birkaç cümle almalı. Bunu bir giriş olarak düşünün.
Bunun gibi bir şey yazabilirsiniz: “JK Rowling’in Harry Potter ve Felsefe Taşı, bir büyücü olduğunu keşfeden genç bir yetim çocuğun hikayesini anlatıyor. Hogwarts’taki ilk yılında Harry, hem iyi hem de kötü cadılar ve büyücülerle dolu bir Büyücülük Dünyası olduğunu öğrenir.”
● Kitabın bölümlerinin ana fikirlerini açıklayın.
Kitabın hikayesinin gelişimini özetlemek için notlarınızı kullanın. Her bölümde neler olduğunu, işlerin nasıl üst üste geliştiğini ve bu bölümün kitabın ana fikri için neden önemli olduğunu açıklayan birkaç cümle yazın.
Özetin bu kısmı şöyle olabilir: “Kitabın ilk kısmı okuyucuya sihirbaz olmanın nasıl bir şey olduğunu anlatıyor. Okuyucu, bu dünyaya yabancı olan Harry için bunun ne kadar şaşırtıcı olduğunu deneyimler. Hikaye ilerledikçe, Hogwarts’ta karanlık bir şeylerin olduğu ortaya çıkıyor ve Harry’nin neler olduğunu anlaması için yeni arkadaşları Ron ve Hermione’ye ihtiyacı var. Kitabın sonu, Harry’nin arkadaşlığa ve annesinin sevgisine güvenmeden başaramayacağı bir dizi test ve zorluğa odaklanıyor.”
● Kitabın ana fikrini belirterek bitirin.
Kitabın öğrettiği dersi belirterek özetinizi sonlandırın. Hangi temanın tekrar tekrar açıldığını kendinize hatırlatmak için notlarınıza tekrar bakın. Bu ifade özetin son cümlesi olmalıdır.
Örneğin: “Rowling, hikayesini yetenekli insanların bile kötülüğün üstesinden gelmek için arkadaşlığa ve sevgiye ihtiyacı olduğunu göstermek için kullandı.”
● Özete fikrinizi ekleyin.
Özet, kitabın tarafsız bir açıklaması olmalıdır. Hikayenin gerçeklerine odaklanın. Kitabın size nasıl hissettirdiğini veya yazara katılıp katılmadığınızı yazmayın.
Örneğin, “Voldemort’un kaçması çok kötü çünkü o çok kötü bir adam ve yazar onun yakalanmasını sağlamak zorundaydı.” bunun yerine, “Hem Profesör Quirrell hem de Lord Voldemort, Felsefe Taşı’nı elde edemedikten sonra ortadan kaybolur.” Yazabilirsin.
● Herhangi bir hata olup olmadığını görmek için tekrar okuyun.
Her şeyi doğru yazdığınızdan emin olun. Dilbilgisi hatalarını veya yanlış yerleştirilmiş virgülleri bulmak için özeti yüksek sesle okuyun. Yazdığınız sözcük sayısını iki kez kontrol edin.
Bağlamı hesaba katamayacağı ve dilbilgisi hatalarını yakalayamayacağı için yazım denetimine güvenmeyin.
Özetinizi bir kitap kulübü veya kendi kullanımınız için yazıyor olabilirsiniz. Bu durumlarda, düzenleme o kadar önemli olmasa bile özetinizin anlamlı olmasını istersiniz. Açıkça yazıldığından emin olmak için çabucak tekrar okuyun.
● Çalışmanızı bir arkadaşınızla paylaşın.
Özet özellikle okul içinse, çalışmanızı okuması için bir arkadaşınızın veya aile üyenizin bulunması harika bir fikirdir. Dikkatinizden kaçan hataları yakalarlar. Bir okul arkadaşınızdan birbirinize yardımcı olması için özet alışverişinde bulunmasını isteyebilirsiniz!
Dikkatle Okumak
● Dikkatiniz dağılmadan okumak için sessiz bir yer bulun.
TV’den uzak bir yer seçin. Telefonunuzu sessize alın ve sizi cezbetmesin diye bir kenara koyun. Sadece kitaba odaklanın ve okuduğunuz zamanın tadını çıkarın.
Ayrıca okurken gözlerinizi yormamak için bir lamba veya pencerenin yakınında olduğunuzdan emin olmalısınız.
● Kitabı küçük parçalar halinde okuyun.
20 dakikalık oturumlarda okuyun, böylece bunalırsınız. Eğer kitabı çok seviyorsanız, her seferinde bir veya iki saat okuyabilirsiniz. Bu, kitabı yavaş yavaş sindirmenizi sağlayacaktır.
● Bir son tarih varsa, yeterince zaman verin.
Bütün gece oturup kitabı okuyup özetini tek seferde yazmaya çalışmak istemezsiniz. Kısa kitaplar için en az iki hafta ve uzun kitaplar için yaklaşık bir ay ayırmayı planlayın. Okumak için her gün biraz zaman ayırın.
Özet bir okul ödevi veya kitap kulübü için ise, kitap verilir verilmez okumaya başlayın. Öğretmeniniz veya grup lideriniz muhtemelen kitabı bitirip özetini stres olmadan yazmanın tam olarak kaç hafta süreceğini hesaplamıştır.
● Önemli bölümleri tekrar okuyun.
Önemli kısımların fark edilmesi kolay olacaktır. Bir ana karakterin büyük bir farkındalık yaşadığını veya olay örgüsünde ani bir bükülme olduğunu fark ederseniz, kitaptan bu paragrafları tekrar okuyun.
Bu bölümler genellikle açıklamaya odaklanmaz. Bunun yerine, hikayedeki bir dönüm noktasına, trajik bir olaya veya bir çatışmanın çözümüne değiniyor.
● Ana karakterlere dikkat edin.
Ana karakterler, eylemleri, hataları ve duyguları size kitabın kilit noktalarını anlatacak olanlar olacaktır. Özellikle ana karakterler göründüğünde dikkatlice okuyun.
● Küçük ayrıntılarla dikkatinizi dağıtmayın.
Bir özet yazarken yan karakterler, açıklamalar veya küçük arsa noktaları hakkında ayrıntılar eklemeniz gerekmez. Yine de bu bölümleri okuyup dikkat etmelisiniz, ancak genellikle özette önemli bir rol oynamazlar.
Yazar: By Makale
Bu yazının tüm hakları www.pophaber.com’a aittir.
Bu Makalenin İngilizce Aslını Okumak İçin TIKLAYIN!