Doğal afetlerden bazıları kaçınılmazdır. Depremler, volkanizma, tsunami ve kasırgalar bu tür olaylardır. Ancak bu tür olaylar nedeniyle can ve mal kaybının artmasında veya azalmasında insan rolü önemlidir.
Depremler
Depremler önlenemediği için depreme karşı bazı önlemler alınabilir. Bu önlemlerden en önemlisi yerleşimin kurulacağı yer ve evlerde kullanılacak malzemelerin seçimidir. Özellikle düzlüklerde gevşek malzemelerden oluşan katlar üzerine yerleşim birimleri kurulmamalı, anakaya üzerine evler inşa edilmelidir. Konutlarda kullanılacak malzemenin hafif, esnek ve depreme dayanıklı olmasına özen gösterilmelidir.
Evdeki dolaplar duvara sabitlenmelidir. Afete hazırlık planları ve depreme ilişkin tatbikatlar yapılmalıdır. İçinde ilaç, ilk yardım çantası, biraz para, su, yiyecek, el feneri, düdük, mendil, tuvalet kağıdı ve küçük bir radyo bulunduracak bir deprem çantası hazırlanmalıdır. Afet sonrası aile üyeleriyle nasıl iletişim kurulacağı ve nerede buluşulacağı önceden belirlenmelidir.
Deprem sırasında güvenli bir yer bulunmalı, diz çökmeli, başı ve ense bölgesini koruyacak şekilde örtülmelidir. Düşmemesi için sabit bir yerde tutulmalıdır. Merdivenlere çıkmamalı, balkona çıkmamalı, asansör kullanmamalısınız. Deprem anında açık bir alandaysanız, elektrik hatlarından ve direklerinden, ağaçlardan ve binalardan uzak durmalısınız; Açık zeminde çömelerek çevre gözlemlenmelidir. Deniz kıyısı uzaklaştırılmalıdır.
Araç hareket halindeyken deprem meydana gelirse araç yol kenarına çekilerek araçta bekletilmelidir. Köprüler ve tünellerden kaçınılmalı, tünelde deprem meydana gelirse araç uyarılmalı ve aracın yanına çökerek baş ve boyun korunmalıdır.
Depremden sonra kişinin öncelikle kendi güvenliğinden emin olması ve çevrede yardım edilebilecek kişilerin olup olmadığı kontrol edilmelidir. Deprem evde iken başladıysa depremden sonra gaz ve su vanaları kapatılmalı, deprem torbası satın alınmalı ve buluşma noktası önceden belirlenmelidir. Radyo ve televizyondan gelen uyarılar dinlenmeli, caddeler ve sokaklar boş bırakılmalı, binalar geçilmemelidir.
Tsunami
Tsunami tehlikesi olan yerlere yerleşim yapılmaması, erken uyarı sistemleri kurulması, bu konuda farkındalık yaratılması bu tür afetlerin yol açtığı zararları azaltacak tedbirler arasındadır. Erken uyarı sistemleri tsunamilere karşı alınacak en etkili önlemlerden biridir. Bu sayede insanlar kıyıları tahliye edebilmekte ve güvenli yerlere taşınarak önlem alabilmektedir. Bu amaçla, Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi ve Honolulu yakınlarındaki Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi tarafından erken uyarı sistemleri geliştirildi ve Pasifik Okyanusu’na uluslararası gözlem istasyonları kuruldu.
Kasırgalar ve Fırtınalar
Önlenemeyen afetler arasında kasırgalar ve fırtınalar var. Erken uyarı sistemleri ve insanların korunabileceği alanlar oluşturmak, bu konularda halkı bilinçlendirmek, bu afetlerin daha fazla can ve mal kaybına neden olmasını önleyecek faaliyetlerdir.
Erken uyarı sistemleri, fırtına ve kasırgaları en az kayıpla önlemenin birincil yoludur. Bu sistemler sayesinde afet önceden bildirilebilir ve gerekli önlemler alınabilir. Bunun için en az bir hafta su ve gıda stokları yapılarak sel sırasında su altında kalmayacak barınaklar veya idareler tarafından belirlenen barınaklar yerleştirilmelidir.
Kasırgaları önlemenin yollarından biri de çatıları güçlendirmektir. Kasırgaları önlemenin yollarından biri de çatıları güçlendirmektir.
Fırtına ve kasırga öncesinde, bahçede serbestçe uçan veya sürüklenen nesneler güvenli yerlere konulmalı, çatılar güçlendirilmeli, pencere ve kapılar kapatılmalı, araçlar kapalı garaja veya ağaçlardan uzak yerlere park edilmeli ve varsa duvarlar. Afet ilk yardım çantaları da afet öncesinde hazır bulundurulmalıdır. Afet başladığında mümkünse içeride kalın. Dışarıda bir kasırgaya yakalananlar ağaçlara ve duvarların altına sığınmalıdır.
İnsanların bazı felaketlerin meydana gelmesinde doğrudan etkisi vardır. Heyelanlar, erozyon, seller, seller, orman yangınları ve küresel iklim değişiklikleri bu tür afetler arasındadır.
Heyelanlar
İnsanlar, bazı heyelan olaylarının meydana gelmesine doğrudan dahil olurlar. Eğimli yamaçlardan malzeme alıp bu yerlere yol açmak doğal dengeyi bozduğu için heyelanlara neden olabilir. Heyelan alanlarında yerleşim kurulması da can ve mal kaybını artıran faaliyetlerdir. İnsanların bu faaliyetlerinin önlenmesi, heyelanlar sonucu oluşabilecek can ve mal kayıplarını azaltacaktır. Yamaçlara beton duvarlar inşa etmek, ana kayanın derinliklerinde eğimi beton veya çelik kazıklarla güçlendirmek heyelanları önleme çabalarıdır.
Heyelanları önlemenin yollarından biri de tarama yöntemidir.
Örneğin Peru’da heyelanları önlemek için eğimli yamaçlara teraslar inşa edildi. Yamaçların ıslatılması veya betonla kaplanması ve yüzey suyunun akması için kanalların yapılması da heyelanların önlenmesi için yapılan çalışmalar arasındadır. Heyelana duyarlı alanların yerleşim ve erişime açılmaması, bu tür yerlerdeki yerleşim yerlerinin taşınması ve yolların sağlam tünellerden geçirilmesi heyelanın etkisini azaltma çabalarıdır.
Sel
Akarsu yataklarında veya nehrin taşkın alanında yerleşim kurulması, toprak yüzeyinin beton ve asfalt ile kaplanması, dere yataklarının çöp, moloz gibi malzemelerle doldurulması sellere neden olan faaliyetler arasındadır. Nehir yatağının beton ve dar kanallara yönlendirilmesi de taşkınlara neden olabilir. İnsanların bu faaliyetlerini önlemek selleri ve dolayısıyla can ve mal kayıplarını azaltacaktır.
Sellerde can ve mal kaybını azaltmak için bazı önlemler alınabilir. Erken uyarı sistemlerinin kurulması bu önlemlerden biridir. Dere yataklarına yerleşim yapılmaması sağlanmalı, derenin tıkanmasına neden olabilecek atıklar temizlenmelidir. Bitki örtüsünün korunması ve ağaçlandırma da selleri önleyen faktörlerdir.
Yamaçlarda teras yapılması suyun debisini düşürdüğü için can ve mal kaybını azaltır. Taşkın ve taşkınların zararlarını azaltmaya yönelik önlemlerden biri, fazla suyun daha önce sel sırasında oluşan havuz havzalarına yönlendirilmesidir. Nehir kenarına bariyerler inşa etmek selleri önlemenin yöntemlerinden biridir. Örneğin Belçika’da nehirlere duvarlar ve kapılar ile setler yapılarak seller önlenmeye çalışılıyor.
Bazı ülkelerde selleri önlemek için nehrin kenarına duvarlar örülür. Bazı ülkelerde selleri önlemek için nehrin kenarına duvarlar örülür.
Ani sel baskınlarında yüksek bir yere tırmanılmalı, oyuklardan ve su yataklarından kaçınılmalıdır. Araç dolu ise su ile kaplı yollardan geçilmemelidir.
çığ
Çığ genellikle hızla gelişir ve bazen can ve mal kaybına neden olur. Çığ başladığında mümkünse çığın daha yavaş hareket ettiği ve kar örtüsünün daha ince olduğu kenarlara doğru hareket etmek gerekir. Yakınlarda varsa yüksek kaya pencerelerine girilmelidir. Bu arada diğer insanlar gürültü yaparak uyarılmalı, kayak yapılıyorsa kayaklar ve direkler çıkarılmalıdır.
Çığdan kaçınılamıyorsa yüzerek karın üzerinde durulmalı veya bacak ve kollar birleştirilerek oturma pozisyonu alınmalıdır. Bir el yüzün önünde, diğeri başın üzerinde tutulmalıdır. Araç dolu ise motor durdurulmalı, ışıklar kapatılmalı ve araçtaki oksijen miktarı korunmalıdır.
Çığları önlemek için ağaçlandırma yapılabilir. Yamaçtaki bina setleri ve duvarlar da çığları önlemeye yönelik önlemlerdir. Kar perdesi adı verilen setler ile rüzgarın tehlikeli bölgelerde kar birikmesi engellenmektedir. Örneğin İsviçre’de yamaçlara setler yapılarak çığlar engelleniyor. Çığın neden olabileceği tehlikeleri azaltmak için bölgeyi kontrol altına alarak çığ olayı çeşitli yöntemlerle yapay olarak gerçekleştirilebilir.
Çığ bölgelerinden ulaşım yollarının geçilmemesi, bu alanlarda kış sporları yerlerinin kurulmaması, meteoroloji istasyonları ve erken uyarı sistemlerinin kurulması, çığ sonrası arama kurtarma faaliyetleri için gerekli tedbirlerin alınması çığa karşı alınacak tedbirler arasındadır. ve bu konularda halkın bilinçlendirilmesi.
Şimşek
Yıldırımdan korunmak için paratoner adı verilen bir alet üretildi. Bu araçlar binalara monte edilerek elektrik enerjisinin yere aktarılmasını sağlar.
Açık alanlarda yıldırım tehlikesine karşı tek ağaç, direk veya benzeri şeylerden kaçınılmalıdır. Çukur yerleri yüksek yerlerden geçilmelidir. Karadaki en yüksek varlık insan olmamalıdır. Bunun için tehlike karşısında alçak bir yere gidip ayaklar yere değecek şekilde yere çömelip top gibi küçülmelidir. Mümkün olduğunca sudan uzak durmalıdır. Metal şeyler hareket ettirilmemelidir. Araç içindeki metallere dokunmadan ve camları kapatmadan beklemelisiniz.
Kuraklık
Kuraklık, yavaş gelişen, tahmin edilmesi zor ve etkisi uzun süren bir felakettir. Bu nedenle kuraklıkla ilgili alınacak önlemler çok önemlidir. Bu nedenle meteoroloji istasyonlarında yapılan gözlemler ve bu konudaki uyarı ve alarmlar büyük önem taşımaktadır.
Tarım alanlarını sulamak için damla sulama yöntemlerini kullanmak, sulama kanallarının kapatılmasına dikkat etmek, içme ve kullanma suyunu ekonomik kullanmak, suyu zengin olan yerlerde kuraklıktan daha az etkilenebilecek ve kuraklıktan etkilenecek alanlara su nakil kanalları inşa etmek kaynaklar, kuraklığa karşı alınabilecek önlemler arasındadır.
Yazar: Bay Makale
Bu makalenin tüm hakları www.pophaber.com’a aittir.
Bu Makalenin İngilizce Aslını Okumak İçin TIKLAYIN!